Lubomirski Stanisław Sebastian (1875–1932), przemysłowiec, finansista, działacz gospodarczy, prezes «Lewiatana». Ur. 31 I w Krakowie. Był synem Eugeniusza (zob.) i jego drugiej żony Róży z Zamoyskich, bratem Władysława (zob.). Szkołę średnią ukończył w Krakowie. Następnie studiował na uniwersytetach w Berlinie i Fryburgu. Po ukończeniu studiów powrócił do kraju i założył w Król. Pol., wespół z Henrykiem Radziszewskim, Krajowy Dom Bankowy, który miał zajmować się operacjami finansowymi, jak i handlowymi. Impreza ta jednak nie powiodła się; w następstwie czego L., za pośrednictwem Konstantego Radkiewicza, zainteresował kapitały austriackie zaangażowane w mieszczącym się w Pradze Živnostenská Banka w udzieleniu środków na przekształcenie w r. 1911 Krajowego Domu Bankowego w Bank Przemysłowy Warszawski S. A. W Banku tym L. objął stanowisko prezesa zarządu. Równocześnie razem z Radkiewiczem nabył tereny naftowe na wyspie Czelekien na Morzu Kaspijskim, gdzie zorganizował na wielką skalę eksploatację wosku ziemnego. Niezależnie od tego ok. r. 1908 objął stanowisko prezesa zarządu jednej z największych fabryk metalowych w Królestwie – «Tow. Akc. Fabryki Machin i Odlewów K. Rudzki i Ska». Brał też udział w wielu innych przedsiębiorstwach. M. in. był założycielem pierwszej na ziemiach polskich fabryki sprzętu lotniczego. Wybuch pierwszej wojny światowej zastał L-ego już na wielu ważnych stanowiskach gospodarczych, m. in. należał do władz Tow. Przemysłowców Królestwa Polskiego. Przed zajęciem Król. Pol. przez wojska państw centralnych L. wyjechał do Rosji. Miał tam ulokowane znaczne środki finansowe. Zostały one powiększone przez sprzedaż kopalni wosku ziemnego. Pozwoliło to L-emu na aktywny udział w życiu gospodarczym i na finansowanie polskiego życia społecznego w Rosji. Wokół niego zgromadził się w Petersburgu liczny zastęp polskich działaczy gospodarczych. Powołali oni Stowarzyszenie Przemysłowców Polskich, którego przewodniczącym został L. Rewolucja październikowa pozbawiła go kapitałów ulokowanych w Rosji.
Po powrocie do Polski L. skupił swe zainteresowania przede wszystkim na polu bankowości. Wycofał się z Banku Przemysłowego Warszawskiego, który został przejęty przez grupę finansistów małopolskich. W r. 1918 wziął aktywny udział w założeniu Banku Zjednoczonych Ziem Polskich. Został w nim prezesem zarządu. Zakupił też kilka drobnych fabryczek metalowych. Nadal pełnił funkcje prezesa w Zakładach Rudzkiego. Zakres jego interesów i wpływów stopniowo rozszerzał się. Wszedł do zarządów wielu poważnych przedsiębiorstw. Niezależnie od tego, będąc zwolennikiem ściągnięcia do Polski kapitałów zagranicznych, pośredniczył w wyjednywaniu u rządu polskiego koncesji dla Anglików na budowę linii kolejowych oraz dla Austriaków na prowadzenie monopolu spirytusowego. Mimo że operacje te nie doszły do skutku, pozwoliły L-emu na nawiązanie bliższych kontaktów z zagranicznymi grupami kapitałowymi. Działał też w organizacjach przedsiębiorców. W r. 1920 został prezesem Polskiego Związku Przemysłowców Metalowych, objął również stanowisko członka Rady, a następnie wiceprezesa Centralnego Związku Polskiego Przemysłu Górnictwa, Handlu i Finansów («Lewiatan»). W początkach 1926 r. wybrano go prezesem Rady i Zarządu «Lewiatana». Został też członkiem Rady Przemysłowo-Handlowej przy ministrze przemysłu i handlu, Komitetu Narodowego Polskiego Międzynarodowej Izby Handlowej, komisji do zwalczania przeszkód w handlu międzynarodowym, Trybunału Rozjemczego Międzynarodowej Izby Handlowej.
W r. 1927, w wyniku fuzji dokonanej między Bankiem Zjednoczonych Ziem Polskich a największym polskim bankiem prywatnym – Bankiem Handlowym w Warszawie, powołano L-ego na prezesa Rady tego ostatniego. Był to kolejny krok w kierunku zwiększania jego wpływów w polskim życiu gospodarczym, krok tym donioślejszy, że jeszcze silniej związał L-ego z zagranicznymi grupami kapitałowymi działającymi w Banku Handlowym (głównie z kapitałem włoskim). Spowodowało to m. in. mianowanie L-ego głównym przedstawicielem na Polskę włoskiego towarzystwa ubezpieczeniowego «Assicurazioni Generali di Trieste» oraz członkiem Rady Zarządzającej tego towarzystwa. W tym okresie L., obok funkcji prezesa «Lewiatana», Banku Handlowego i Tow. Akc. Fabryki «Rudzkiego», zajmował stanowiska prezesa w Radzie Zarządzającej Modrzejowskich Zakładów Górniczo-Hutniczych S. A., Radzie Nadzorczej Fabryki Maszyn i Odlewów Orthwein, Karasiński i Ska, Radzie Zarządzającej Polskich Zakładów Elektrycznych Brown Boveri S. A., Radzie Nadzorczej «Kabla Polskiego», Zarządzie S. A. Kolei Herbsko-Kieleckiej, Radzie Nadzorczej Tow. Ubezpieczeń «Polonia», Radzie Zakładów Przemysłu Tłuszczowego i Olejarskiego «Union», Radzie Zakładów K. I. Poznańskiego w Łodzi; wiceprezesa w Radzie Nadzorczej Zjednoczonych Fabryk Portland-Cementu «Firley» oraz członka władz Banque Franco-Polonaise w Paryżu, Górnośląskich Zjednoczonych Hut «Królewska» i «Laura», Zakładów «Solvay» w Polsce, Banku Polskiego. W r. 1931 L. brał udział w komisji mężów zaufania zmierzającej do połączenia Centralnego Związku Polskiego Przemysłu, Górnictwa, Handlu i Finansów z Naczelną Organizacją Zjednoczonego Przemysłu i Rolnictwa Zachodniej Polski. Po połączeniu został wybrany prezesem nowo utworzonego Centralnego Związku Przemysłu Polskiego. W r. 1932 objął stanowisko prezesa Związku Banków Polskich. Przez wiele lat kierował Radą Giełdy Pieniężnej w Warszawie. Był też prezesem Izby Handlowej Polsko-Sowieckiej i prezesem Rady Nadzorczej Polskiego Tow. Handlu z Rosją «Polros».
L. należał do najwybitniejszych i najbardziej wpływowych przedstawicieli życia gospodarczego w Polsce. Mimo że nie miał wykształcenia ekonomicznego, dzięki wielkiemu osobistemu doświadczeniu doszedł do najwyższych stanowisk w organizacjach zawodowych przedsiębiorców. Pewną rolę odegrało tu oczywiście i noszone przezeń historyczne nazwisko oraz związane z nim osobiste stosunki. Na zajmowanych stanowiskach L. nie był jednak bynajmniej figurantem, lecz aktywnym działaczem. Odznaczony był Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł nagle 16 VIII 1932 w Karlovych Varach, gdzie przebywał na kuracji. Pochowany został w katakumbach na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, a następnie zwłoki przeniesiono do grobów rodzinnych w Kruszynie.
Ożeniony od r. 1905 z Jadwigą Jełowicką, pozostawał z nią w separacji. Dzieci nie miał.

Boniecki; – Dziesięciolecie Polski Odrodzonej, (fot.); [Peretz A.] Ignotus, Finansjera warszawska (1870–1925), W. 1926 s. 77–8; Rocznik informacyjny o spółkach akcyjnych w Polsce, 1931; – Sprawozdanie Banku Handlowego, za l. 1926–32 (wspomnienia i fot.); Sprawozdania Banku Przemysłowego Warszawskiego, za l. 1912–4; Sprawozdania Banku Zjednoczonych Ziem Polskich, za l. 1921–4; Sprawozdania Centralnego Związku Polskiego Przemysłu, Górnictwa, Handlu i Finansów, za l. 1926– 31; Sprawozdania i bilans Tow. Assicurazioni Generali di Trieste, za r. 1932; Sprawozdania Zakładów K. Rudzkiego, za l. 1912–32; Sprawozdanie Centralnego Związku Przemysłu Polskiego, za r. 1932 (fot.); Sprawozdanie Związku Banków Polskich, za r. 1932; Wierzbicki A., Wspomnienia i dokumenty. 1877–1920, W. 1957 I; – Wspomnienia i nekrologi z r. 1932: „Czas” nr 186, 188, „Gaz. Bankowa” nr 16, s. 1 (fot.), „Ilustr. Kur. Codz.” nr 229 (fot.), 232, „Kur. Warsz.” nr 225–31 (fot. nr 230, Niedz. Dod. Ilustr.), „Polska Gosp.” s. 1016, „Przegl. Gosp.” nr 16 s. 627–8 (fot.), „Przemysł Metalowy” s. 41, 281–2, 313–14; – Informacje W. Fajansa.
                                                                                                                                                                                                                                   Zbigniew Landau